Σύμφωνα με διαθέσιμα στοιχεία, έχουν πέσει στην Λωρίδα της Γάζας περίπου 70.000 τόνοι εκρηκτικών από τις επιχειρήσεις του ισραηλινού στρατού. Η έκταση και η πυκνότητα των συντριμμιών έχουν μετατρέψει τον θύλακα σε ένα ευρύτατο «ναρκοπέδιο», με σοβαρούς κινδύνους για τον άμαχο πληθυσμό που επιστρέφει σε κατεστραμμένες περιοχές.
Ποιες οργανώσεις προειδοποιούν
Η UNMAS (η αρμόδια υπηρεσία του ΟΗΕ για τα μη εκραγέντα πυρομαχικά) και οργανώσεις όπως η Handicap International επισημαίνουν ότι ο κίνδυνος είναι τεράστιος. Η διευθύντρια της Handicap International για τα Παλαιστινιακά Εδάφη, Αν-Κλερ Γιαΐς, μιλά για «τεράστιους κινδύνους» και ζητά επειγόντως την είσοδο εξειδικευμένου υλικού και ομάδων αποναρκοθέτησης στη Γάζα. Παρόμοιο αίτημα διατυπώνει και ο ΟΗΕ.
Ποσοστά αδρανών πυρομαχικών και πρακτικές δυσκολίες
Προηγούμενη εκτίμηση της UNMAS ανέφερε ότι το 5–10% των πυρομαχικών που χρησιμοποιήθηκαν ενδέχεται να μην έχουν εκραγεί. Αυτή η αναλογία προέρχεται από παλαιότερες εκτιμήσεις· όμως μετά τη συνεχιζόμενη και κλιμακωμένη επιθετικότητα, ο απόλυτος αριθμός αδρανών πυρομαχικών είναι πολύ υψηλότερος. Η έλλειψη πρόσβασης, οι περιορισμοί μετακινήσεων και η ασφάλεια των επιχειρήσεων έχουν αποτρέψει μέχρι σήμερα ευρείες και συστηματικές επιχειρήσεις ελέγχου και εκκαθάρισης.
Ανθρωπιστικές και τεχνικές προκλήσεις των επιχειρήσεων αποκατάστασης
Οι περιοχές που πρέπει να καθαριστούν είναι πυκνοκατοικημένες και γεμάτες συντρίμμια, γεγονός που καθιστά τις αποναρκοθετήσεις εξαιρετικά περίπλοκες και επικίνδυνες. Οι ομάδες αποναρκοθέτησης χρειάζονται ειδικά τεθωρακισμένα οχήματα, μηχανήματα και ανταλλακτικά — εξοπλισμό που προς το παρόν περιμένει στα σύνορα, χωρίς άδεια εισόδου. Χωρίς αυτά τα μέσα, οι επιχειρήσεις που επιχειρούνται είναι περιορισμένης κλίμακας και υψηλού κινδύνου.
Ποιες είναι οι άμεσες συνέπειες για τους κατοίκους
Οι αδρανείς βόμβες και θραύσματα απειλούν την ασφάλεια των ανθρώπων που επιστρέφουν για να αναζητήσουν σπίτια, βασικές υποδομές και επιβίωση. Υπάρχει σοβαρός κίνδυνος τραυματισμών ή θανάτων από ατυχήματα με μη εκραγέντα πυρομαχικά, καθώς και δυσκολίες στην αποκατάσταση κρίσιμων δρόμων, υγειονομικών και ανθρωπιστικών δρομολογίων.
Τι προτείνουν οι ειδικοί
Οι διεθνείς οργανισμοί ζητούν:
Άμεση και μόνιμη άδεια εισόδου για εξειδικευμένο εξοπλισμό και ομάδες αποναρκοθέτησης.
Συντονισμό με τις τοπικές αρχές για ασφαλείς ζώνες και σχεδιασμό μαζικής εκκαθάρισης επιλεγμένων περιοχών (δρόμων, καταφυγίων, νοσοκομείων).
Μακροπρόθεσμη δέσμη χρηματοδότησης και τεχνικής βοήθειας για να καλυφθούν οι ανάγκες αποκατάστασης.
Συμπέρασμα
Η Γάζα αντιμετωπίζει πλέον, πέραν της ανθρωπιστικής καταστροφής, μια συνεχιζόμενη απειλή που θα διαρκέσει χρόνια — τα μη εκραγέντα πυρομαχικά. Η ταχεία εισαγωγή εξοπλισμού και ειδικών ομάδων, σε συνδυασμό με πλήρη διεθνή υποστήριξη, είναι κρίσιμη για να μειωθούν οι απώλειες αμάχων και να προχωρήσει με ασφάλεια η οποιαδήποτε επιστροφή και ανοικοδόμηση.
