Ομάδα Αιγυπτίων αρχαιολόγων ανακάλυψε ένα άγνωστο μέχρι τώρα και άθικτο αντίγραφο του Κανώπειου Διατάγματος, που χρονολογείται από το 238 π.Χ. Είναι το πρώτο πλήρες αντίγραφο του διατάγματος που έρχεται στο φως εδώ και πάνω από 150 χρόνια.

Η στήλη ανακαλύφθηκε στην τοποθεσία Tell El-Fara’in, στην πόλη El-Husseiniya στο ανατολικό Δέλτα του Νείλου, ένα μέρος που είναι από καιρό γνωστό για τον πλούσιο πολιτιστικό του πλούτο, αναφέρει το Archaeology News.

Το Κανώπειο Διάταγμα εκδόθηκε αρχικά από τον βασιλιά Πτολεμαίο Γ΄ τον Ευεργέτη σε μια συγκέντρωση αρχιερέων στην αρχαία πόλη του Κάνωπου, ανατολικά της σημερινής Αλεξάνδρειας. Σκοπός του ήταν να τιμήσει τον βασιλιά, τη σύζυγό του Βερενίκη Β΄ και την κόρη τους, και για να γιορτάσει τα πολιτικά τους επιτεύγματα και τις θρησκευτικές τους δραστηριότητες. Αντίγραφα του διατάγματος επρόκειτο να διανεμηθούν σε σημαντικούς ναούς σε όλη την Αίγυπτο.

Πριν από αυτό, οι αρχαιολόγοι είχαν βρει μόνο έξι πλήρη ή μερικά αντίγραφα από τοποθεσίες όπως το Kom El-Hisn, το San El-Hagar και το Tell Basta. Σε αντίθεση με αυτές τις παλαιότερες τρίγλωσσες στήλες σε ιερογλυφικά, δημώδη αιγυπτιακά και αρχαία ελληνικά, η νέα στήλη είναι γραμμένη εξ ολοκλήρου σε ιερογλυφικά, γεγονός που δίνει στους μελετητές μια μοναδική ευκαιρία να μελετήσουν τη γλώσσα, τις θρησκευτικές πρακτικές και τη διοίκηση των Πτολεμαίων από μια καθαρά αιγυπτιακή προοπτική.

Τι περιέχει το Κανώπειο Διάταγμα

Η στήλη, λαξευμένη από ψαμμίτη, έχει ύψος 127,5 εκατοστά, πλάτος 83 εκ. και πάχος περίπου 48 εκ. Η στρογγυλεμένη κορυφή της είναι διακοσμημένη με έναν φτερωτό ηλιακό δίσκο με δύο ουραίους (σύμβολο της εξουσίας των Φαραώ που παρίστανε βασιλική κόμπρα έτοιμη να επιτεθεί), που φέρουν τα Λευκά και Κόκκινα Στέμματα της Άνω και Κάτω Αιγύπτου. Στο κενό ανάμεσα στις δύο κόμπρες έχει χαραχτεί η φράση «Di Ankh» («Αυτός που δίνει ζωή»). Από κάτω, 30 γραμμές ιερογλυφικού κειμένου περιγράφουν λεπτομερώς το βασιλικό διάταγμα. Αν και η ποιότητα της τεχνικής είναι μέτρια, οι επιγραφές είναι ευανάγνωστες και αποτελούν πολύτιμο υλικό για ιστορικούς και γλωσσολόγους.

Το ίδιο το διάταγμα μαρτυρά το εύρος της πτολεμαϊκής διακυβέρνησης και της θρησκευτικής πολιτικής. Καταγράφει τις βασιλικές δωρεές στους ναούς, τις φορολογικές ελαφρύνσεις σε περιόδους χαμηλής πλημμύρας του Νείλου και την εφαρμογή ενός συστήματος δίσεκτου έτους, με την προσθήκη μιας επιπλέον ημέρας στο ημερολόγιο κάθε τέσσερα χρόνια, ώστε αυτό να ευθυγραμμιστεί με τις θρησκευτικές εορτές. Το κείμενο θεσπίζει επίσης έναν νέο ιερατικό τίτλο προς τιμήν της βασιλικής οικογένειας, ορίζει μια θρησκευτική γιορτή με βάση την ηλιακή ανατολή του Σείριου και θεοποιεί τον βασιλιά, τη βασίλισσα και την κόρη τους.