Στη σύνοδο κορυφής που πραγματοποιήθηκε στην Αλάσκα, ο Ντόναλντ Τραμπ και ο Βλαντιμίρ Πούτιν συζήτησαν μια πρόταση για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία. Στο επίκεντρο αυτής της πρότασης βρίσκεται η προσπάθεια να πειστεί το Κίεβο να εγκαταλείψει το Ντονμπάς, μια περιοχή με ιδιαίτερη στρατηγική σημασία, γεγονός που εξηγεί τη διαρκή επιδίωξη της Μόσχας για τον πλήρη έλεγχό της, όπως αναφέρει ανάλυση των New York Times.
Ο Τραμπ στηρίζει πρόταση Πούτιν για παράδοση του Ντονμπάς στη Ρωσία με αντάλλαγμα την ειρήνη-"Προφητικό" το ΠΕΝΤΑΠΟΣΤΑΓΜΑ 3 χρόνια πριν...
Το Ντονμπάς στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος του Πούτιν από το 2014
Ο Βλαντιμίρ Πούτιν προσπαθεί να κατακτήσει τον έλεγχο του Ντονμπάς από το 2014, με την κορύφωση να έρχεται το 2022, όταν η Ρωσία εισέβαλε και προσάρτησε την περιοχή. Το Ντονμπάς υπήρξε το πεδίο των πιο αιματηρών μαχών του πολέμου και αποτελεί το κύριο επίκεντρο της ρωσικής επίθεσης. Σύμφωνα με την ουκρανική ομάδα DeepState, οι δυνάμεις του Κρεμλίνου έχουν κατακτήσει περίπου το 87% της περιοχής από το 2014.
Οι ρωσικές δυνάμεις επικεντρώνονται πλέον στα 2.600 τετραγωνικά μίλια που παραμένουν υπό ουκρανικό έλεγχο. Χωρίς κατάπαυση του πυρός, η μάχη για το Ντονμπάς αναμένεται να συνεχιστεί και τον επόμενο χρόνο, με δεκάδες χιλιάδες ανθρώπινες απώλειες, όπως εκτιμούν στρατιωτικοί αναλυτές. Η έκβαση της μάχης για την περιοχή αυτή θα μπορούσε να καθορίσει την πορεία ολόκληρου του πολέμου.
Το αντάλλαγμα του Πούτιν
Η ουσία της ειρηνευτικής συμφωνίας που συζητήθηκε στην Αλάσκα παραμένει ασαφής. Οι λίγες γνωστές λεπτομέρειες προέρχονται από την αφήγηση του Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος φέρεται να ενημέρωσε Ευρωπαίους αξιωματούχους και τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Ο Πούτιν απαιτεί την αποχώρηση των ουκρανικών δυνάμεων από το Ντονμπάς, σύμφωνα με δύο ανώτερους Ευρωπαίους αξιωματούχους. Σε αντάλλαγμα, προσφέρει να παγώσει τη σύγκρουση στην υπόλοιπη Ουκρανία και να δώσει γραπτή υπόσχεση ότι δεν θα επιτεθεί ξανά.
Ο Τραμπ κάλεσε τον Ζελένσκι να αποδεχθεί τη συμφωνία, δηλώνοντας στο Fox News: «Η Ρωσία είναι μια πολύ μεγάλη δύναμη». Ωστόσο, ο Ζελένσκι απέρριψε κατηγορηματικά την παραχώρηση οποιασδήποτε περιοχής που δεν βρίσκεται ήδη υπό ρωσική κατοχή, λέγοντας: «Δεν θα εγκαταλείψουμε το Ντονμπάς».
Οι ουκρανικές αρχές εκτιμούν ότι περισσότεροι από 200.000 άμαχοι εξακολουθούν να ζουν στο Ντονμπάς, κυρίως στις πόλεις Σλαβιάνσκ και Κραματόρσκ, οι οποίες είναι πυκνοκατοικημένες και βαριά οχυρωμένες.
Γιατί ο Πούτιν διεκδικεί το Ντονμπάς
Από την εισβολή του 2022, η Μόσχα προσάρτησε τέσσερις ουκρανικές περιοχές, μεταξύ των οποίων το Ντόνετσκ και το Λουχάνσκ – οι δύο που συγκροτούν το Ντονμπάς. Από αυτές, η Ρωσία ελέγχει πλήρως μόνο το Λουχάνσκ. Οι ρωσικές δυνάμεις έχουν πολεμήσει σε οκτώ άλλες περιοχές, αποσύροντας τα στρατεύματα από κάποιες και καταλαμβάνοντας τμήματα άλλων.
Το Ντονμπάς βρίσκεται στο επίκεντρο του οράματος του Πούτιν για τον πόλεμο, το οποίο βασίζεται στην πίστη του στην ιστορική ενότητα των ρωσόφωνων πληθυσμών της πρώην Σοβιετικής Ένωσης. Ο Πούτιν παρουσίασε την εισβολή ως πράξη υπεράσπισης των φιλορώσων της περιοχής, οι οποίοι πολεμούσαν την ουκρανική κυβέρνηση με τη στήριξη του Κρεμλίνου ήδη από το 2014.
Αυτή η δέσμευση καθιστά τον έλεγχο του Ντονμπάς κρίσιμη προϋπόθεση για να δηλώσει ο Πούτιν ότι το έργο του στην Ουκρανία έχει ολοκληρωθεί, σύμφωνα με τον Κονσταντίν Ρεμτσούκοφ, συντάκτη στη Μόσχα με δεσμούς με το Κρεμλίνο. Ο ίδιος και άλλοι σχολιαστές εκτιμούν ότι ο Πούτιν μπορεί να είναι πρόθυμος να ανταλλάξει άλλα κατεχόμενα εδάφη για να αποκτήσει τον πλήρη έλεγχο του Ντονμπάς. Όπως δήλωσε ο πολιτικός επιστήμονας Σεργκέι Μάρκοφ: «Το Ντονέτσκ θεωρείται πολύ πιο “δικό μας” από το Ντνίπρο, το Σούμι ή το Χάρκοβο».
Οι ιστορικές βάσεις της διεκδίκησης
Το Ντονμπάς αποτελεί αντικείμενο διεκδίκησης από την εποχή που η Ουκρανία πρωτοεμφανίστηκε ως κράτος, στις αρχές του 20ού αιώνα. Τότε, Ουκρανοί εθνικιστές, κομμουνιστές και Ρώσοι μοναρχικοί συγκρούονταν για τον βιομηχανικό πλούτο της περιοχής. Οι πολιτικές του Στάλιν οδήγησαν σε μετανάστευση Ρώσων εργατών, μαζικές δολοφονίες Ουκρανών αγροτών και καταστολή της ουκρανικής γλώσσας.
Μέχρι την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, περίπου τα δύο τρίτα των κατοίκων του Ντονμπάς θεωρούσαν τα ρωσικά ως μητρική γλώσσα. Η ρωσική ταυτότητα ενισχύθηκε ακόμη περισσότερο μετά την ανεξαρτησία της Ουκρανίας. Το 2010, το 90% των ψηφοφόρων του Ντονμπάς ψήφισαν τον φιλορώσο Γιανουκόβιτς, ενώ η ανατροπή του το 2014 οδήγησε τον Πούτιν να καταλάβει την Κριμαία και να υποκινήσει εξέγερση στο Ντονμπάς.
Η εξέγερση προκάλεσε αντιρωσική αντίδραση στην περιοχή, με τον Ζελένσκι να κερδίζει συντριπτικά το ουκρανικό τμήμα του Ντονμπάς στις εκλογές του 2019. Εν τω μεταξύ, ο Πούτιν στρεφόταν σε ολοένα και πιο πολεμοχαρή εθνικισμό, προσπαθώντας να συσπειρώσει τους Ρώσους γύρω από την υπόθεση του Ντονμπάς – μια πορεία που οδήγησε τελικά σε ολοκληρωτικό πόλεμο.
Θα σταματήσει ο Πούτιν στο Ντονμπάς;
Ο Πούτιν έχει κατά καιρούς αναφερθεί στην προσάρτηση και άλλων περιοχών της Ουκρανίας, γεγονός που οδηγεί πολλούς Ουκρανούς αξιωματούχους και δυτικούς αναλυτές να πιστεύουν ότι ο πόλεμος δεν θα σταματήσει με την κατάληψη του Ντονμπάς.
Την άποψη αυτή συμμερίζονται Ρώσοι εθνικιστές και στρατιώτες, που καλούν τον Πούτιν να συνεχίσει τον πόλεμο για τις υπόλοιπες προσαρτημένες περιοχές, όπως η Χερσώνα και η Ζαπορίζια. Άλλοι φιλοπολεμικοί σχολιαστές υποστηρίζουν ότι η Ρωσία θα συνεχίσει μέχρι να ανατρέψει την κυβέρνηση Ζελένσκι και να εγκαταστήσει μια πιο ευέλικτη.
Ωστόσο, πολλοί ανεξάρτητοι αναλυτές αμφιβάλλουν για τη δυνατότητα της Ρωσίας να επεκτείνει την επίθεσή της. Η ρωσική οικονομία βρίσκεται σε στάσιμη κατάσταση, με μειωμένα έσοδα και αυξανόμενες δυσκολίες στη διατήρηση του πολέμου χωρίς να επηρεαστεί το βιοτικό επίπεδο των πολιτών.
Σύμφωνα με την Τατιάνα Στανόβαγια, ειδική σε θέματα ρωσικής πολιτικής: «Η ρωσική κοινωνία βρίσκεται σε τόσο άθλια κατάσταση που θα ήταν πρόθυμη να αποδεχτεί σχεδόν οποιοδήποτε αποτέλεσμα του πολέμου». Παρότι μπορεί να υπάρξει δυσαρέσκεια από περιθωριακές ομάδες, όπως οι «υπερπατριώτες», το Κρεμλίνο φαίνεται ικανό να τη διαχειριστεί.
