Ειδικό δικαστήριο στην Κολομβία, γέννημα της συμφωνίας ειρήνης που υπογράφτηκε με την πρώην οργάνωση ανταρτών FARC το 2016, καταδίκασε άλλοτε υψηλόβαθμο αξιωματικότων ενόπλων δυνάμεων να εκτίσει 20 χρόνια κάθειρξη για 72 δολοφονίες αμάχων που παρουσιάστηκαν ως αντάρτες και αφοπλισμένων ανταρτών.
Η Ειδική Δικαιοδοσία για την Ειρήνη (JEP) έκρινε ένοχο τον συνταγματάρχη ε.α. Πούμπλιο Ερνάν Μεχία για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και εγκλήματα πολέμου.
Ανάμεσα στα θύματα ήταν αγρότες, αυτόχθονες, Αφροκολομβιανοί, καθώς κι αντάρτες που εκτελέστηκαν αφού τραυματίστηκαν ή παραδόθηκαν, σε υποτιθέμενες μάχες, σύμφωνα με την ετυμηγορία.
Οι υποθέσεις αυτές της φύσης είναι γνωστές στην Κολομβία με την ονομασία falsos positivos (σ.σ. «ψευδώς θετικά», ενν. αποτελέσματα).
Θεωρείται πως συγκαταλέγονται στα χειρότερα εγκλήματα που διαπράχθηκαν στο πλαίσιο του πολέμου των δυνάμεων ασφαλείας εναντίον ανταρτών της άκρας αριστεράς.
Σύμφωνα με το JEP, διαπράχθηκαν τουλάχιστον 6.402 τέτοιες δολοφονίες σε μισό και πλέον αιώνα πολέμου.
Το 2023, οι ένοπλες δυνάμεις της Κολομβίας ζήτησαν επίσημα συγγνώμη.
Το δικαστήριο, που είναι αρμόδιο να εκδικάζει υποθέσεις για τα σοβαρότερα εγκλήματα κατά τη διάρκεια του εμφυλίου, έχει τη δυνατότητα να επιβάλει εναλλακτικές ποινές (όχι φυλάκιση) σε κατηγορούμενους που ομολογούν τα εγκλήματά τους, αποκαλύπτουν την αλήθεια και προσφέρουν αποκατάσταση στα θύματά τους.
Ο κ. Μεχία, που αποποιήθηκε κάθε ευθύνη, άκουσε να του απαγγέλλεται η βαρύτερη ποινή.
Σύμφωνα με το JEP, ο κ. Μεχία, διοικητής μονάδας η οποία είχε τη βάση της στις ακτές της Κολομβίας στην Καραϊβική από το 2002 ως το 2003, είχε δράσει σε συνέργεια με ακροδεξιούς παραστρατιωτικούς.
Τον Σεπτέμβριο, το JEP καταδίκασε επτά άλλοτε ηγέτες των πρώην FARC σε οκτώ χρόνια κοινωφελούς εργασίας, κρίνοντάς τους ενόχους για πάνω από 21.000 απαγωγές.
Συγγενείς 11 άλλοτε βουλευτών, που είχαν απαχθεί και κατόπιν δολοφονηθεί από αντάρτες το 2002, άσκησαν έφεση στην απόφαση αυτή, την πρώτη καταδίκη που απήγγειλε το JEP.
Κίνημα αγροτών με μαρξιστική-λενινιστική ιδεολογία, γεννημένο τα χρόνια του 1930 και του 1940 με σκοπό να εξασφαλίσει αγροτική μεταρρύθμιση και απαλλοτρίωση μεγάλων καλλιεργήσιμων εκτάσεων ώστε να υπάρξει ανακατανομή γης, οι πρώην FARC (Επαναστατικές Ένοπλες Δυνάμεις της Κολομβίας), μια περίοδο η μεγαλύτερη οργάνωση ανταρτών σε ολόκληρη τη Λατινική Αμερική, δέχτηκαν να καταθέσουν τα όπλα έπειτα από τέσσερα χρόνια διαπραγματεύσεων στην Κούβα. Η ειρηνευτική συμφωνία υπογράφτηκε στην Αβάνα, την πρωτεύουσα της χώρας, και χαιρετίστηκε από τη διεθνή κοινότητα.
Ο κολομβιανός κεντροδεξιός πρώην πρόεδρος Χουάν Μανουέλ Σάντος (2010-2018) τιμήθηκε τον Οκτώβριο του 2016 με το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης για την προσπάθεια που οδήγησε στη συμφωνία αυτή.
