Ερωτήματα για τη νομιμότητα των ισραηλινών στρατιωτικών επιχειρήσεων στη Γάζα προκαλεί νέα επίθεση σε πολυσύχναστο καφέ στην παραλιακή περιοχή της πόλης, με τη χρήση βόμβας 500 λιβρών (230 κιλών), σύμφωνα με αποκάλυψη της βρετανικής εφημερίδας The Guardian.

Το πλήγμα, που σημειώθηκε τη Δευτέρα, είχε ως αποτέλεσμα να σκοτωθούν μεταξύ 24 και 36 Παλαιστίνιοι, ανάμεσά τους παιδιά, γυναίκες και ηλικιωμένοι, ενώ δεκάδες άλλοι τραυματίστηκαν. Θραύσματα από την έκρηξη και φωτογραφικά τεκμήρια από τα ερείπια του καφέ al-Baqa επιβεβαιώνουν, σύμφωνα με ειδικούς, τη χρήση της αμερικανικής κατασκευής βόμβας MK-82 – ενός ισχυρού, γενικής χρήσης εκρηκτικού όπλου που χρησιμοποιείται ευρέως εδώ και δεκαετίες.

Η MK-82, που μπορεί να φέρει καταστροφικά αποτελέσματα σε ακτίνα δεκάδων μέτρων, θεωρείται από νομικούς εμπειρογνώμονες όπλο υψηλής ισχύος και ακατάλληλο για στόχους όπου υπάρχουν άμαχοι. Ορισμένοι εξ αυτών εκτιμούν ότι η επίθεση ενδέχεται να συνιστά έγκλημα πολέμου, καθώς, όπως σημειώνεται, το καφέ ήταν γεμάτο πελάτες την ώρα της επίθεσης, περιλαμβανομένων παιδιών και οικογενειών.

Ο ισραηλινός στρατός επιβεβαίωσε ότι η επίθεση βρίσκεται υπό εξέταση, τονίζοντας πως χρησιμοποιήθηκε εναέρια επιτήρηση για τον περιορισμό των απωλειών σε αμάχους. Ωστόσο, όπως επισημαίνουν αναλυτές, το γεγονός ότι το καφέ είχε ανοιχτή πρόσβαση και ευδιάκριτη ορατότητα από αέρος, καθιστά σαφές πως γνώριζαν την παρουσία πλήθους πολιτών.

«Η χρήση μιας τέτοιας βόμβας σε μια τόσο πυκνοκατοικημένη περιοχή χωρίς να υπάρχουν ενδείξεις για κάποιον εξαιρετικά σημαντικό στόχο μπορεί να είναι δυσανάλογη και αδιάκριτη, και γι’ αυτό πιθανώς παράνομη», δήλωσε ο Τζέρι Σίμπσον, ειδικός της Human Rights Watch.

Το καφέ al-Baqa, οικογενειακή επιχείρηση σχεδόν 40 ετών, αποτελούσε δημοφιλή χώρο αναψυχής για ντόπιους, σε μια πόλη όπου ελάχιστοι χώροι κοινωνικής συνάθροισης έχουν απομείνει εξαιτίας των συνεχιζόμενων επιχειρήσεων. Η περιοχή του λιμανιού δεν είχε συμπεριληφθεί σε καμία από τις πρόσφατες εντολές εκκένωσης που είχε εκδώσει ο ισραηλινός στρατός.

Guardian: «Έγκλημα πολέμου» η χρήση βόμβας από τον ισραηλινό στρατό

Ανάμεσα στα θύματα φέρονται να βρίσκονται ένας γνωστός κινηματογραφιστής, ένας καλλιτέχνης, μια 35χρονη γυναίκα και ένα τετράχρονο παιδί. Τραυματίστηκαν επίσης ένας 14χρονος και μια 12χρονη.

«Ακόμα και με την καλύτερη στόχευση στον κόσμο, τέτοια πυρομαχικά προκαλούν αδιάκριτες απώλειες. Δεν συμμορφώνονται με τις βασικές αρχές των Συμβάσεων της Γενεύης», σημειώνει ο Δρ Andrew Forde, καθηγητής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στο Πανεπιστήμιο του Δουβλίνου.

Ανεξάρτητοι ερευνητές ταυτοποίησαν τμήματα της ουράς ενός JDAM (κιτ κατεύθυνσης GPS) και θερμική μπαταρία, υποδεικνύοντας πιθανή χρήση βόμβας MPR500 ή MK-82. Οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις (IDF) υποστήριξαν σε προηγούμενη ανακοίνωσή τους ότι η επιλογή πυρομαχικών αποτελεί επαγγελματική απόφαση, που βασίζεται στη φύση του στόχου.

«Ενώ ορισμένοι στόχοι είναι κατάλληλοι για μικρότερα όπλα, άλλοι απαιτούν βαρύτερα πυρομαχικά για να καταστραφούν – όπως μεγάλες ή οχυρωμένες κατασκευές», ανέφερε σχετική δήλωση.

Η ισραηλινή πλευρά τονίζει ότι «ποτέ δεν στοχεύει αμάχους» και κατηγορεί τη Χαμάς για χρήση πολιτών ως ανθρώπινες ασπίδες – ισχυρισμό που η παλαιστινιακή οργάνωση απορρίπτει κατηγορηματικά.

Ωστόσο, νομικοί όπως ο Marc Schack, αναπληρωτής καθηγητής διεθνούς δικαίου στο Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης, επισημαίνουν ότι για να θεωρηθεί «αποδεκτός» ένας τόσο μεγάλος αριθμός νεκρών αμάχων, ο στόχος θα έπρεπε να είναι «υψίστης στρατηγικής σημασίας». Όπως λέει χαρακτηριστικά:

«Για τις δυτικές δυνάμεις σε Ιράκ και Αφγανιστάν, ακόμη και για υψηλής αξίας στόχους, το όριο ήταν λιγότεροι από 30 άμαχοι – και αυτό μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις».

Η υπόθεση αναμένεται να εξεταστεί από διεθνείς οργανισμούς και να πυροδοτήσει νέο γύρο αντιπαράθεσης γύρω από τη νομιμότητα των ισραηλινών επιχειρήσεων στη Γάζα.