Για πολλούς καταναλωτές, τα μικρής αξίας κέρματα του ευρώ έχουν καταλήξει να μαζεύονται σε συρτάρια, πορτοφόλια και κουμπαράδες, χωρίς ουσιαστική χρήση. Το φαινόμενο είναι ευρέως διαδεδομένο: πρόκειται για τα νομίσματα του 1 και 2 σεντ, τα οποία εδώ και χρόνια απορρίπτονται ολοένα και περισσότερο από εμπόρους και επιχειρήσεις λιανικής. Η φράση «Λυπούμαστε, αλλά δεν δεχόμαστε αυτά τα κέρματα» έχει γίνει σχεδόν καθημερινότητα σε πολλά καταστήματα.
Παρότι τα εν λόγω νομίσματα παραμένουν, θεωρητικά, σε πλήρη κυκλοφορία και οι συναλλασσόμενοι είναι υποχρεωμένοι να τα αποδέχονται, στην πράξη η χρήση τους έχει μειωθεί σημαντικά. Η αλλαγή αυτή δεν είναι τυχαία, αλλά αποτέλεσμα μιας ευρύτερης τάσης σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, που προχωρούν στη σταδιακή κατάργησή τους, εισάγοντας κανόνες στρογγυλοποίησης τιμών.
Η Ιταλία έδειξε τον δρόμο – Ακολουθεί και η υπόλοιπη Ευρώπη
Από το 2018, η Ιταλία έχει σταματήσει την κοπή νέων κερμάτων 1 και 2 σεντ, επικαλούμενη την ανάγκη περιορισμού του κόστους παραγωγής και απλοποίησης των συναλλαγών. Παρότι η χρήση τους παραμένει ακόμα νόμιμη, η εφαρμογή συστήματος στρογγυλοποίησης στις πληρωμές έχει μειώσει σημαντικά την πρακτική χρησιμότητά τους.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται ήδη χώρες όπως η Φινλανδία, οι Κάτω Χώρες, η Ιρλανδία και το Βέλγιο, όπου οι συναλλαγές με μετρητά στρογγυλοποιούνται στο πλησιέστερο πολλαπλάσιο των 5 σεντ. Έτσι, για παράδειγμα, αν μια αγορά κοστίζει 1,02 ευρώ, ο καταναλωτής πληρώνει 1,00 ευρώ, ενώ αν κοστίζει 1,03 ευρώ, η τιμή στρογγυλοποιείται στα 1,05 ευρώ.
Κατάργηση σε πανευρωπαϊκό επίπεδο;
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει επανειλημμένα θέσει στο τραπέζι την πρόταση για πλήρη κατάργηση των συγκεκριμένων νομισμάτων σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, με στόχο την εξοικονόμηση πόρων και τη διευκόλυνση της καθημερινότητας των πολιτών. Το επιχείρημα είναι απλό: το κόστος παραγωγής αυτών των νομισμάτων ξεπερνά σε πολλές περιπτώσεις την πραγματική τους αξία.
Παρότι δεν έχει ληφθεί ακόμα οριστική απόφαση, όλα δείχνουν ότι η πορεία είναι μονόδρομος. Η σταδιακή εξαφάνιση των νομισμάτων των 1 και 2 σεντ φαίνεται πλέον αναπόφευκτη.
Τι σημαίνει αυτό για τους καταναλωτές
Για την ώρα, οι πολίτες στις χώρες που δεν έχουν εφαρμόσει ακόμη το σύστημα στρογγυλοποίησης μπορούν να συνεχίσουν να χρησιμοποιούν τα μικρά κέρματα. Ωστόσο, καλό είναι να προετοιμάζονται για την επικείμενη κατάργησή τους και να μη βασίζονται σε αυτά για μελλοντικές πληρωμές.
Τα νομίσματα του 1 και 2 σεντ, που κάποτε έμοιαζαν απαραίτητα για την ακρίβεια στις συναλλαγές, οδεύουν πλέον προς το περιθώριο. Ίσως σύντομα να αποτελούν απλώς συλλεκτικά κομμάτια του παρελθόντος.
