Οι υπερκυτταρικές καταιγίδες (supercell) που εκδηλώνονται όλο και πιο συχνά στις χώρες της Ευρώπης, θεωρούνται ένας από τους πιο επικίνδυνους τύπους καταιγιδοφόρων νεφών, καθώς συνοδεύονται από θυελλώδεις ανέμους, καταρρακτώδεις βροχές, χαλαζοπτώσεις και πολλές φορές γίνονται η αιτία για την δημιουργία ανεμοστρόβιλων.

Πώς όμως σχηματίζονται και γιατί είναι τόσο επικίνδυνες;

Αρχικά οι υπερκυτταρικές καταιγίδες χαρακτηρίζονται από μία μοναδική εσωτερική δομή: στο εσωτερικό τους αναπτύσσεται ένας μεσοκυκλώνας, που πρόκειται για μια δίνη αέρα που ανεβαίνει και περιστρέφεται γύρω από έναν κατακόρυφο άξονα μέσα σε μία ισχυρή καταιγίδα.

Ωστόσο, για να καταλήξει μία καταιγίδα σε υπερκυταρρική, θα πρέπει να συνυπάρχουν συγκεκριμένοι ατμοσφαιρικοί παράγοντες:

1. Διάτμηση ανέμου: Δηλαδή, διακυμάνσεις τόσο στην κατεύθυνση όσο και στην ένταση του ανέμου καθ' ύψος, οι οποίες ευνοούν στην περιστροφή της δίνης αέρα που αναφέραμε παραπάνω.
2. Ισχυρότεροι άνεμοι στα υψηλότερα στρώματα της ατμόσφαιρας σε σχέση με τους ανέμους που επικρατούν κοντά στο έδαφος (διάτμηση ταχύτητας)
3. Ζεστός και υγρός αέρας στα χαμηλότερα στρώματα της ατμόσφαιρας που είναι και η κύρια πηγή ενέργειας για την πυροδότηση των έντονων καιρικών φαινομένων
4. Θερμοκρασιακή αναστροφή η οποία αν και δεν έχει άμεση σχέση με τις καταιγίδες, μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στην δημιουργία τους. Ουσιαστικά θερμοκρασιακή αναστροφή σημαίνει ότι η θερμοκρασία του αέρα αυξάνεται καθ' ύψος αντί να μειώνεται όπως συμβαίνει κανονικά

Εξαιτίας λοιπόν αυτής της μοναδικής εσωτερικής τους δομής, οι υπερκυτταρικές καταιγίδες μπορεί να διατηρηθούν ακόμα και για ώρες λόγω της συνεχούς ανατροφοδότησης, προκαλώντας ισχυρά φαινόμενα όπως χαλαζοπτώσεις, ισχυρές ριπές ανέμου, καταρρακτώδεις βροχές και σε αρκετές περιπτώσεις ακόμα και ανεμοστρόβιλους.

Το μέγεθος που έχει το χαλάζι

Όμως το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτών των καταιγίδων είναι το μέγεθος του χαλαζιού που η διάμετρος του μπορεί να φτάσει έως και τα 18 εκατοστά, προκαλώντας ανυπολόγιστες καταστροφές σε σπίτια, αυτοκίνητα και καλλιέργειες. Αυτό συμβαίνει εξαιτίας των ανοδικών ρευμάτων που μεταφέρουν τα σωματίδια του νερού σε μεγαλύτερα υψόμετρα όπου οι θερμοκρασίες είναι αρκετούς βαθμούς κάτω από το μηδέν.

Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα το νερό που βρίσκεται σε υγρή μορφή να έρχεται σε επαφή με κρυστάλλους πάγου, σχηματίζοντας έτσι τους πρώτους κόκκους χαλαζιού. Στην συνέχεια καθώς αυτοί οι κόκκοι χαλαζιού διασχίζουν τμήματα της καταιγίδας που είναι πλούσια σε υγρασία, το αποτέλεσμα είναι να αποκτούν σε σπάνιες περιπτώσεις ακόμα και εντυπωσιακές διαστάσεις.

Τι να κάνετε αν δείτε τέτοια καταιγίδα

Παρότι το ισχυρό ανοδικό ρεύμα που επικρατεί μέσα στην καταιγίδα τους διατηρεί αιωρούμενους για μεγάλο χρονικό διάστημα, μόλις ξεπεραστεί αυτό το εμπόδιο, πέφτουν στο έδαφος με μεγάλη δύναμη προκαλώντας ανυπολόγιστες καταστροφές ειδικά στις καλλιέργειες. Γι αυτό όταν δείτε να πλησιάζει ένας τέτοιος τύπος καταιγίδας την περιοχή σας, το καλύτερο που έχετε να κάνετε είναι να παραμείνετε σε ένα ασφαλές σημείο μέχρι να υποχωρήσει το φαινόμενο.