Η ρωσική αεροπορική βιομηχανία, μέσω των μαχητικών αεροσκαφών που έχει αναπτύξει, έχει διαδραματίσει καίριο ρόλο στην εξέλιξη της παγκόσμιας αεροναυπηγικής. Τα αεροσκάφη των εταιρειών Sukhoi και Mikoyan αποτελούν κορυφαία αμυντικά προϊόντα. Αυτές οι δύο ρωσικές εταιρείες έχουν αναπτύξει πλήθος μοντέλων που έχουν υπηρετήσει ή συνεχίζουν να υπηρετούν σε διάφορους στρατούς ανά τον κόσμο. 

Η κατάταξη γίνεται με χρονολογική σειρά και όχι από το ικανότερο έως το λιγότερο ικανό μαχητικό.

1. Sukhoi Su-24 

Ξεκινάμε λοιπόν με το Sukhoi Su-24, το οποίο εισήχθη στις Σοβιετικές Αεροπορικές Δυνάμεις το 1974. Σχεδιάστηκε ως υπερηχητικό αεροσκάφος ικανό για επιχειρεί υπό οποιεσδήποτε καιρικές συνθήκες. Είναι δικινητήριο με πτέρυγες μεταβλητής γωνίας, καθώς και διάταξη καθισμάτων δύο θέσεων (διπλά και σε παράλληλη διάταξη) για δύο πιλότους. 

Το Su-24 έχει χρησιμοποιηθεί εκτενώς σε πολεμικές επιχειρήσεις καθ' όλη τη διάρκεια της υπηρεσίας του, με αξιοσημείωτες συμμετοχές, όπως η χρήση του κατά τη διάρκεια του Σοβιετικο-Αφγανικού Πολέμου στην πλευρά των Σοβιετικών, καθώς και στον Πρώτο Πόλεμο της Τσετσενίας από τη Ρωσική πλευρά. 

Σήμερα το Su-24 προγραμματίζεται να αποσυρθεί πλήρως, αντικαθιστώντας το με ένα άλλο αεροσκάφος της Sukhoi, το Su-35. 

2. Sukhoi Su-25 

Ως συνέχεια του Su-24, το Su-25 προσέφερε πολλές από τις ίδιες δυνατότητες με μερικές βελτιώσεις. Το μαχητικό αεροσκάφος εισήχθη για πρώτη φορά στις Σοβιετικές Αεροπορικές Δυνάμεις ως πρωτότυπο το 1975, υποβλήθηκε σε δοκιμές το 1978 στην Τιφλίδα και τέθηκε σε ενεργό υπηρεσία το 1981. 

Όπως και ο προκάτοχός του, το Su-25 έχει χρησιμοποιηθεί εκτενώς σε στρατιωτικές επιχειρήσεις. Συμμετείχε εκτενώς στον Σοβιετικο-Αφγανικό Πόλεμο, εκτοξεύοντας περισσότερους από εκατό πυραύλους. Χρησιμοποιήθηκε επίσης από την ιρακινή πλευρά στον Ιρακινό-Ιρανικό Πόλεμο, όπου αποδείχθηκε εξαιρετικά αποτελεσματικό, χάνοντας μόνο ένα αεροσκάφος. 

Τη δεκαετία του '90, η Ιρακινή Πολεμική Αεροπορία χρησιμοποίησε ξανά το Su-25 κατά των δυνάμεων του Συνασπισμού στον Πόλεμο του Κόλπου. Η Ρωσία, από την πλευρά της, χρησιμοποίησε το Su-25 σε εκατοντάδες επιχειρήσεις κατά των Τσετσένων αυτονομιστών τη δεκαετία του '90 και των αρχών της δεκαετίας του 2000 και σε κάποιες άλλες συγκρούσεις.

3. Sukhoi Su-27 

Το Su-27 εισήχθη για πρώτη φορά το 1985 και αποτέλεσε την πρώτη μεγάλη επιτυχία της σειράς Su στην κατηγορία των μαχητικών αεροσκαφών. Το αεροσκάφος εξάχθηκε στην Κίνα, όπου αδειοδοτήθηκε και αναπτύχθηκε σε ένα τοπικό μοντέλο, το Shenyang J-11, το οποίο παραμένει σε υπηρεσία από το 1999. 

Η Ουκρανία επίσης απέκτησε Su-27 μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης. Ωστόσο, δεν επέλεξε να εκσυγχρονίσει το αεροσκάφος για σύγχρονη χρήση και ως αποτέλεσμα έχει αποσύρει τις περισσότερες μονάδες αυτού του τύπου.

Αντίθετα, η Ρωσία συνεχίζει να χρησιμοποιεί το Su-27 τακτικά. Το αεροσκάφος αναπτύχθηκε κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης με τη Γεωργία το 1992. Η Ρωσία χρησιμοποίησε μια εκσυγχρονισμένη έκδοση του αεροσκάφους, το Su-27SM3, στην στρατιωτική της επέμβαση στον Συριακό Εμφύλιο Πόλεμο. 

4. Sukhoi Su-30 

Το Su-30, που αναπτύχθηκε από την Sukhoi στα τέλη της δεκαετίας του 1980, κατά τα τελευταία χρόνια της Σοβιετικής Ένωσης, τέθηκε τελικά σε υπηρεσία μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ ως μέρος της Ρωσικής Πολεμικής Αεροπορίας. Το 1997, μια παραλλαγή του, το Su-30MKK, παράχθηκε για χρήση από την Πολεμική Αεροπορία του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού της Κίνας. Μια άλλη παραλλαγή, το Su-30MKM, κατασκευάστηκε για τη Μαλαισία, ενώ μια τρίτη, το Su-30KI, αναπτύχθηκε για χρήση από την Ινδική Πολεμική Αεροπορία. 

Η Ρωσία συνεχίζει να χρησιμοποιεί το Su-30 σε ενεργές στρατιωτικές επιχειρήσεις, με χαρακτηριστική χρήση το 2015 κατά τη διάρκεια της παραπάνω αναφερόμενης επέμβασής της στον Συριακό Εμφύλιο Πόλεμο, όπου διεξήχθησαν πλήγματα για την υποστήριξη του Μπασάρ αλ-Άσαντ. Παράλληλα, αυτό ο τύπος μαχητικού επιχειρεί και στον ρωσο-ουκρανικό πόλεμο.

5. Sukhoi Su-34 

Το Su-34 πραγματοποίησε την πρώτη του πτήση ως πρωτότυπο το 1990, μόλις ένα χρόνο πριν από τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, η οποία καθυστέρησε για μεγάλο χρονικό διάστημα την ανάπτυξή του. Πάρα αυτά, το Su-34 έκανε το ντεμπούτο του στην Ρωσική Πολεμική Αεροπορία το 2014. 

Πρόκειται για ένα ακόμη αεροσκάφος που έχει χρησιμοποιηθεί στην πλευρά της Συρίας/Ρωσίας κατά τη διάρκεια του Συριακού Εμφυλίου Πολέμου. Έχει επίσης χρησιμοποιηθεί εναντίον του ISIS, με αναφορές για επιθέσεις στην περιοχή της Χάμα. 

6. Sukhoi Su-35 

Άλλο ένα παράδειγμα μαχητικού αεροσκάφους της δεκαετίας του '80 που αναπτύχθηκε από την Sukhoi κατά τα τελευταία χρόνια της Σοβιετικής Ένωσης, το Su-35, αεροσκάφος τέταρτης γενιάς, έκανε την πρώτη του επιχειρησιακή χρήση το 2014, πάνω από 15 χρόνια μετά έναρξη της ανάπτυξής του. 

Όπως και άλλα αεροσκάφη Sukhoi, το Su-35 χρησιμοποιήθηκε σε ενεργές πολεμικές επιχειρήσεις κατά τη διάρκεια της ρωσικής εμπλοκής στον Συριακό Εμφύλιο Πόλεμο. Η Ρωσική Πολεμική Αεροπορία έχει τοποθετήσει αρκετά Su-35 στη βάση Χμεϊμίμ στη Συρία. 

Παρά τις καθυστερήσεις στην ανάπτυξή του, το Su-35 έχει εξαχθεί σε πολλές αεροπορικές δυνάμεις παγκοσμίως, με χώρες όπως η Αλγερία, η Ινδονησία και η Κίνα να το έχουν παραγγείλει. 

7. Sukhoi Su-57 

Οι παλαιές αντιπαλότητες πεθαίνουν δύσκολα, και οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ρωσία συνεχίζουν να βρίσκονται σε έναν στρατιωτικό αγώνα εξοπλισμών, με την ανάπτυξη μαχητικών αεροσκαφών πέμπτης γενιάς να αποτελεί κεντρικό μέτωπο στον ανταγωνισμό αυτό. 

Το νεότερο μαχητικό αεροσκάφος Sukhoi προορίζονταν να αποτελέσει την απάντηση της Ρωσίας στο ιδιαίτερα διαφημισμένο μαχητικό αεροσκάφος πέμπτης γενιάς F-35 της Αμερικανικής Πολεμικής Αεροπορίας. Το Su-57 αποτελεί το πρώτο ρωσικό αεροσκάφος με δυνατότητες αόρατης τεχνολογίας (stealth). Επιπλέον, διαθέτει εξαιρετική ταχύτητα και ευχέρεια ελιγμών. 

Το αεροσκάφος υιοθετήθηκε για πρώτη φορά το 2020 και έκτοτε έχει συμμετάσχει σε μάχες στην Ουκρανία, ωστόσο η Μόσχα δυσκολεύεται να παράξει μαζικά την πλατφόρμα.

8. Mikoyan MiG-29 

Ας προχωρήσουμε τώρα στο άλλο μεγάλο όνομα της ρωσικής αεροναυπηγικής, την Mikoyan MiG. Στο πλαίσιο του ανταγωνισμού μεταξύ των ΗΠΑ και της Σοβιετικής Ένωσης/Ρωσίας, τα MiG-29 αναπτύχθηκαν αρχικά στα τέλη της δεκαετίας του 1970 και εισήχθησαν το 1982 ως απάντηση στα F-16 της Αμερικής. 

Αυτά τα σοβιετικά μαχητικά αεροσκάφη σχεδιάστηκαν αρχικά με κύριο στόχο την αεροπορική υπεροχή. Ωστόσο, οι Σοβιετικές Αεροπορικές Δυνάμεις τα προσαρμόσανε για να χρησιμοποιηθούν ως μαχητικά πολλαπλών ρόλων, ικανά να εκτελούν πλήγματα κατά στόχων στο έδαφος. 

Η Ουκρανία απέκτησε δεκάδες MiG-29 μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης και τα χρησιμοποιεί κατά την διάρκεια του πολέμου με την Ρωσία από το 2014.

9. Mikoyan MiG-31 

Το MiG-31 τέθηκε σε λειτουργία το 1981 και έχει την προοπτική να είναι ένα από τα μακροβιότερα μαχητικά αεροσκάφη στον κόσμο, δεδομένου ότι οι ρωσικές ένοπλες δυνάμεις έχουν δηλώσει ότι το προγραμματίζουν να παραμείνει σε υπηρεσία μέχρι τη δεκαετία του 2030. 

Το MiG-31 διαθέτει αρκετά προηγμένα χαρακτηριστικά, μιας και αναφορές το κατατάσσουν μεταξύ των ταχύτερων μαχητικών αεροσκαφών στον κόσμο.

Σε αντίθεση με άλλα αεροσκάφη MiG στη λίστα αυτή, το MiG-31 δεν έχει εξαχθεί σε μεγάλο βαθμό. Το Καζακστάν είναι η μόνη άλλη χώρα που είναι επιβεβαιωμένο ότι το χρησιμοποιεί. Η Συρία είχε προσπαθήσει να το προμηθευτεί στο παρελθόν, αλλά κοινωνικο-οικονομικοί και πολιτικοί παράγοντες το απέτρεψαν.

10. Mikoyan MiG-35 

Για το τέλος κρατήσαμε ένα από τα πιο πρόσφατα αεροσκάφη που προστέθηκαν στο οπλοστάσιο της Ρωσικής Πολεμικής Αεροπορίας, το MiG-35, το οποίο παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 2007 στην αεροπορική έκθεση Aero India και εισήλθε σε ενεργό υπηρεσία το 2019. 

Στη διάθεση της Ρωσικής Πολεμικής Αεροπορίας βρίσκονται δύο εκδόσεις: μία μονοθέσια και μία διθέσια. Το MiG-35 θεωρείται σημαντική αναβάθμιση σε σχέση με το MiG-31, μιας και είναι πλέον συμβατό με ραντάρ AESA (Active Electronically Scanned Array). 

Τα ρωσικά μαχητικά αεροσκάφη, με την εξαιρετική τους τεχνολογία και τις συνεχείς εξελίξεις, παραμένουν ακρογωνιαίοι λίθοι του ρωσικού στρατού, διασφαλίζοντας τη διαρκή στρατηγική κυριαρχία της Μόσχας.