Σαφές μήνυμα προς τις Ηνωμένες Πολιτείες αναφορικά με τις κυρώσεις που αφορούν τα F-35, F-16 και τους κινητήρες του τουρκικού μαχητικού ΚΑΑΝ έστειλε ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Χακάν Φιντάν, μέσω συνέντευξής του στο κρατικό τηλεοπτικό δίκτυο της χώρας.
Ο Φιντάν δήλωσε χαρακτηριστικά: «Θέλω να αγοράσω από εσένα, αν δεν μου το δώσεις θα έχω εναλλακτικές λύσεις», υπογραμμίζοντας την πρόθεση της Άγκυρας να συνεχίσει την προσπάθεια άρσης των κυρώσεων, αλλά και την ετοιμότητά της να στραφεί σε άλλες πηγές προμήθειας.
Ο Τούρκος ΥΠΕΞ ανέφερε πως η Τουρκία εργάζεται εδώ και δύο χρόνια για την επίλυση των ζητημάτων που σχετίζονται με τις κυρώσεις. «Έχουμε άρει ορισμένες (κυρώσεις) από τον Καναδά, την Ολλανδία, τη Νορβηγία, το Βέλγιο και σε μεγάλο βαθμό από τη Γερμανία», σημείωσε, προσθέτοντας ότι «κάποιες κυρώσεις στην Αμερική έχουν αρθεί, κάποιες παραμένουν».
Ο Φιντάν τόνισε ότι είναι υποχρέωσή του να εργαστεί για την πλήρη άρση των κυρώσεων, εφόσον τα αρμόδια θεσμικά όργανα της Τουρκίας το ζητήσουν. Αν, όπως είπε, «το άλλο μέρος δεν μπορεί να μου παράσχει μια λογική εξήγηση» για τη διατήρηση των κυρώσεων, τότε η Τουρκία θα αναζητήσει εναλλακτικές λύσεις για την κάλυψη των αναγκών της εθνικής της ασφάλειας.
Ελληνοτουρκική ένταση και το casus belli στο προσκήνιο
Την ίδια στιγμή, τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης επιτίθενται στον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, κατηγορώντας τον για εκβιασμό και παρεμπόδιση της Τουρκίας σε ευρωπαϊκά και νατοϊκά προγράμματα.
«Ο Μητσοτάκης εκβιάζει την Τουρκία, η Αθήνα εμπόδισε την Τουρκία» αναφέρουν τα τουρκικά ΜΜΕ.
«Για τα 12 μίλια ο Μητσοτάκης σήκωσε το όπλο των 150 δισ. οπλικών συστημάτων».
Σύμφωνα με το CNN Türk, ο Μητσοτάκης «σήκωσε το όπλο των 150 δισ. ευρώ σε εξοπλιστικά» με αφορμή τη διαμάχη για την επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια. Το τουρκικό δίκτυο αναφέρει ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός επανέλαβε τις θέσεις του κατά της Τουρκίας στον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, ζητώντας την άρση του casus belli και την εγκατάλειψη της θεωρίας των «γκρίζων ζωνών» από την Άγκυρα.
Ο Μητσοτάκης, σύμφωνα με τα τουρκικά δημοσιεύματα, αντιτάχθηκε στη συμμετοχή της Τουρκίας στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα SAFE, επικαλούμενος την απόφαση της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης το 1995, που χαρακτήρισε αιτία πολέμου (casus belli) την ενδεχόμενη επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων.
«Ο πρωθυπουργός της Ελλάδας Κυριάκος Μητσοτάκης τις δηλώσεις του εναντίον της Τουρκίας αυτή τη φορά τις επανέλαβε στον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε. Ο Μητσοτάκης ζήτησε την άρση του 'casus belli' και η Τουρκία να εγκαταλείψει τη θέση της για τις 'γκρίζες ζώνες'. Ο Μητσοτάκης συμμετείχε στη σύνοδο Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας στην Κοπεγχάγη και μίλησε στον Ρούτε και αντιτάχθηκε ξεκάθαρα στη συμμετοχή της Τουρκίας στο πρόγραμμα SAFE, καθώς το τουρκικό Κοινοβούλιο είχε πάρει την απόφαση της 'αιτίας πολέμου' λόγω της απόφασης της Ελλάδας το 1995 να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα από τα 6 μίλια στα 12 μίλια. Ο Μητσοτάκης ξεκαθάρισε πως η Ελλάδα δεν θα δεχθεί την ένταξη της Τουρκίας στο πρόγραμμα SAFE, αν δεν άρει το casus belli και αν δεν εγκαταλείψει τη θέση της περί των 'γκρίζων ζωνών'».
Αντιπαράθεση και στο Αιγαίο – Το Piri Reis στέλνει μήνυμα κυριαρχίας
Η ένταση μεταφέρεται και στο πεδίο του Αιγαίου, με την Τουρκία να στέλνει το ερευνητικό πλοίο Piri Reis για επιστημονικές έρευνες, την ώρα που η Ελλάδα ασκεί βέτο στη συμμετοχή της Τουρκίας στο πρόγραμμα SAFE.
Το Sozcu TV αναφέρει ότι η Τουρκία «στέλνει μήνυμα προστασίας των de facto περιοχών κυριαρχίας της στο Αιγαίο» μέσω της αποστολής του Piri Reis, το οποίο ξεκίνησε έρευνες δυτικά της Χίου και της Λέσβου, σε διεθνή ύδατα κοντά στα τουρκικά χωρικά ύδατα.
Η Ελλάδα, από την πλευρά της, εξέδωσε αντι-Navtex, υποστηρίζοντας ότι έχει την αρμοδιότητα έκδοσης Navtex και έρευνας-διάσωσης στην περιοχή. Παράλληλα, κατηγορείται από τουρκικά μέσα ότι προσπαθεί να αποκλείσει την Τουρκία από ευρωπαϊκά κονδύλια, εντείνοντας την αντιπαράθεση.
Η παρούσα συγκυρία καταδεικνύει την κλιμάκωση της έντασης στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, με φόντο τόσο τις γεωπολιτικές ισορροπίες στο Αιγαίο, όσο και τις διπλωματικές διεργασίες σε ΝΑΤΟ και Ε.Ε.. Η Άγκυρα εμφανίζεται αποφασισμένη να διεκδικήσει τον ρόλο της στην ευρύτερη περιοχή, ενώ η Αθήνα προβάλλει τις πάγιες θέσεις της για την κυριαρχία και την ασφάλεια στο Αιγαίο.
«Ανεβασμένη η πίεση στο Αιγαίο. Η Ελλάδα έθεσε βέτο στη συμμετοχή της Τουρκίας στο πρόγραμμα SAFE με τη δικαιολογία του casus belli, το οποίο όμως είναι σε ισχύ εδώ και 30 χρόνια. Την ίδια ώρα όμως ξεκίνησαν οι εργασίες του Piri Reis με τη Νavtex στο Αιγαίο, γεγονός που αύξησε την ένταση στο Αιγαίο. To βέτο της Αθήνας συνέπεσε με την περίοδο που αυξάνεται η ένταση στο Αιγαίο. Το Piri Reis απέπλευσε από το λιμάνι της Σμύρνης και ξεκίνησε τις επιστημονικές του έρευνες στο Αιγαίο.
Το συγκεκριμένο πλοίο πραγματοποιεί επιστημονικές έρευνες δυτικά της Χίου και δυτικά της Λέσβου στα διεθνή ύδατα κοντά στα τουρκικά χωρικά ύδατα. Η Ελλάδα εξέδωσε αντιΝαvtex ισχυριζόμενη πως έχει την αρμοδιότητα έκδοσης Navtex και την περιοχή έρευνας και διάσωσης στην περιοχή αυτή. H Ελλάδα επιχειρεί να αποκλείσει την Τουρκία από τα ευρωπαϊκά κονδύλια, και η Τουρκία με τις έρευνες της στέλνει μήνυμα της προστασίας των de facto περιοχών κυριαρχία της στο Αιγαίο» ανέφερε το Sozcu TV.
