Ένα νέο ισχυρό τηλεσκόπιο στη Χιλή έδωσε στη δημοσιότητα τις πρώτες του εικόνες, αναδεικνύοντας την πρωτοφανή ικανότητά του να κοιτάζει στα σκοτεινά βάθη του σύμπαντος.

Η εντυπωσιακή ουράνια φωτογραφία που τράβηξε δείχνει τεράστια πολύχρωμα σύννεφα αερίου και σκόνης να στροβιλίζονται σε μια περιοχή σχηματισμού άστρων, 9.000 έτη φωτός μακριά από τη Γη.

Σύμφωνα με το BBC, το αστεροσκοπείο Vera C Rubin, που φιλοξενεί την ισχυρότερη ψηφιακή κάμερα στον κόσμο, υπόσχεται να μεταμορφώσει την κατανόηση του σύμπαντος.

Αν υπάρχει ένας ένατος πλανήτης στο ηλιακό μας σύστημα, οι επιστήμονες λένε ότι αυτό το τηλεσκόπιο θα τον βρει μέσα στον πρώτο χρόνο λειτουργίας του.

«Προσωπικά, εργάζομαι προς αυτή την κατεύθυνση εδώ και περίπου 25 χρόνια. Για δεκαετίες θέλαμε να κατασκευάσουμε αυτή την εκπληκτική εγκατάσταση και να κάνουμε μια τέτοιου είδους έρευνα», λέει η καθηγήτρια Κάθριν Χέιμανς, Βασιλική Αστρονόμος της Σκωτίας.

Το Ηνωμένο Βασίλειο είναι βασικός εταίρος στην έρευνα και θα φιλοξενήσει κέντρα δεδομένων για την επεξεργασία των εξαιρετικά λεπτομερών αυτών στιγμιότυπων καθώς το τηλεσκόπιο σαρώνει τον ουρανό απαθανατίζοντας τα πάντα στο πέρασμά του.

Χιλή: Το νέο αστεροσκοπείο φιλοξενεί την ισχυρότερη ψηφιακή κάμερα στον κόσμο

Το νέο αστεροσκοπείο στη Χιλή βρίσκεται στο Cerro Pachón, ένα βουνό στις Χιλιανές Άνδεις. Το φως των αστεριών είναι «αρκετό» για πλοήγηση, εξηγεί η επιστήμονας Elana Urbach στο BΒC.

Ένας από τους μεγάλους στόχους του παρατηρητηρίου, προσθέτει, είναι να «κατανοήσει την ιστορία του Σύμπαντος», που σημαίνει ότι θα είναι σε θέση να δει αμυδρούς γαλαξίες ή εκρήξεις σουπερνόβα που συνέβησαν «πριν από δισεκατομμύρια χρόνια».

«Λοιπόν, χρειαζόμαστε πραγματικά πολύ ευκρινείς εικόνες», υποστήριξε.

Η ακρίβεια που παρουσιάζει το τηλεσκόπιο επιτυγχάνεται μέσω του μοναδικού σχεδιασμού τριών κατόπτρων. Το φως εισέρχεται στο τηλεσκόπιο από τον νυχτερινό ουρανό, χτυπά τον κύριο καθρέφτη (διαμέτρου 8,4 μέτρων), ανακλάται στον δευτερεύοντα καθρέφτη (3,4 μέτρα) και πίσω σε έναν τρίτο καθρέφτη (4,8 μέτρα) πριν εισέλθει στην κάμερά του. Οι καθρέφτες πρέπει να διατηρούνται σε άψογη κατάσταση αφού ακόμα και μια κουκκίδα σκόνης θα μπορούσε να αλλοιώσει την ποιότητα της εικόνα.

Η κάμερα μέσα στο τηλεσκόπιο θα καταγράφει επανειλημμένα τον νυχτερινό ουρανό για δέκα χρόνια, κάθε τρεις ημέρες, για μια Έρευνα Κληρονομιάς του Χώρου και του Χρόνου.

Με διαστάσεις 1,65μ x 3μ, ζυγίζει 2.800 κιλά και παρέχει ευρύ οπτικό πεδίο.

Θα καταγράφει μια εικόνα περίπου κάθε 40 δευτερόλεπτα, για περίπου 8-12 ώρες τη νύχτα χάρη στην ταχεία επανατοποθέτηση του κινούμενου θόλου και της βάσης του τηλεσκοπίου. Έχει 3.200 megapixel (67 φορές περισσότερα από μια κάμερα του iPhone 16 Pro).

Η έρευνα θα επικεντρωθεί σε τέσσερις τομείς: χαρτογράφηση αλλαγών στον ουρανό ή παροδικών αντικειμένων, τον σχηματισμό του Γαλαξία, χαρτογράφηση του Ηλιακού Συστήματος και κατανόηση της σκοτεινής ύλης ή του πώς σχηματίστηκε το σύμπαν.

Αλλά η μεγαλύτερη δύναμή του έγκειται στη σταθερότητά του. Θα ερευνά τις ίδιες περιοχές ξανά και ξανά και κάθε φορά που θα ανιχνεύει μια αλλαγή στην κάμερα, θα ειδοποιεί τους επιστήμονες.

Επιπλέον, το τηλεσκόπιο έχει τη δυνατότητα να ανιχνεύει επικίνδυνα αντικείμενα που ξαφνικά περιπλανώνται κοντά στη Γη, συμπεριλαμβανομένων αστεροειδών όπως ο YR4 ενώ παράλληλα μπορεί να δώσει μια απάντηση σε ένα μακροχρόνιο μυστήριο σχετικά με την ύπαρξη του Ένατου Πλανήτη του ηλιακού μας συστήματος.