Ομάδα εργασίας συστάθηκε και συγκροτήθηκε στην γενική γραμματεία Βιομηχανίας του υπουργείου Ανάπτυξης με αντικείμενο την παρακολούθηση και τον συντονισμό του έργου «Εθνικό σχέδιο για την εφαρμογή του ευρωπαϊκού Κανονισμού NZIA» (TSIC-RoC-35796), στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής τεχνικής βοήθειας. Πρόκειται για μια στοχευμένη διοικητική κίνηση που σηματοδοτεί την έναρξη της οργανωμένης εθνικής προετοιμασίας για την εφαρμογή του Net Zero Industry Act (Κανονισμός (ΕΕ) 2024/1735).
Υπενθυμίζεται ότι ο NZIA αποτελεί κεντρικό πυλώνα της νέας ευρωπαϊκής βιομηχανικής πολιτικής και στοχεύει στην ενίσχυση της παραγωγής στρατηγικών τεχνολογιών μηδενικών εκπομπών, όπως οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, οι μπαταρίες, το πράσινο υδρογόνο και οι τεχνολογίες δέσμευσης και αποθήκευσης CO2. Βασικός του στόχος είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση να καλύπτει έως το 2030 τουλάχιστον το 40% των αναγκών της σε αυτές τις τεχνολογίες, ενισχύοντας την ενεργειακή αυτονομία, την ανταγωνιστικότητα και την ανθεκτικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας.
Παρότι ο κανονισμός εφαρμόζεται άμεσα σε όλα τα κράτη-μέλη, απαιτεί ουσιαστική εθνική οργάνωση για την υλοποίησή του. Η ομάδα εργασίας στο υπουργείο Ανάπτυξης καλείται να λειτουργήσει ως μηχανισμός τεχνικού και θεσμικού συντονισμού προκειμένου να προσαρμοστούν οι εθνικές διαδικασίες αδειοδότησης, οι δημόσιες συμβάσεις και οι πολιτικές στήριξης επενδύσεων στις απαιτήσεις του NZIA.
Η ομάδα εργασίας αναμένεται να προχωρήσει σε έκθεση για την ανάλυση των δυνατοτήτων της χώρας μας, για τη ανάπτυξη καθαρών τεχνολογιών και αλυσίδων αξίας, σε έκθεση που θα προσδιορίζει τις επενδύσεις, τους πόρους και τις πρωτοβουλίες που απαιτούνται για την εφαρμογή του ευρωπαϊκού κανονισμού, σε συστάσεις για τις απαιτούμενες προσαρμογές του νομικού και διοικητικού πλαισίου και σε τεχνικό σημείωμα για το εθνικό σχέδιο δράσης, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης ενός μόνιμου μηχανισμού αξιολόγησης κινδύνου. Δηλαδή θα χαρτογραφήσει τις υποχρεώσεις αλλά και τις ευκαιρίες που προκύπτουν για την ελληνική οικονομία.
Υπενθυμίζεται ότι ο NZIA δεν αφορά απλώς την εγκατάσταση «πράσινων» έργων, αλλά πρωτίστως τη βιομηχανική παραγωγή κρίσιμων τεχνολογιών, όπως και αιολικά εξαρτήματα, μπαταρίες, εξοπλισμό υδρογόνου και εφαρμογές CCUS, με ιδιαίτερη σημασία για τη βαριά βιομηχανία. Σε αυτό το πλαίσιο, η Ελλάδα καλείται να εντοπίσει πού μπορεί να τοποθετηθεί στρατηγικά στις ευρωπαϊκές αλυσίδες αξίας.
Σημειώνεται ότι ιδιαίτερη σημασία αποκτά ο θεσμός των «Στρατηγικών Έργων Net-Zero», τα οποία απολαμβάνουν ταχύτερη αδειοδότηση, διοικητική προτεραιότητα και ευκολότερη πρόσβαση σε χρηματοδοτικά εργαλεία. Η ομάδα εργασίας αναμένεται να υποστηρίξει την προετοιμασία και την ωρίμανση τέτοιων έργων, τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αξιοποιώντας παράλληλα τα εργαλεία τεχνικής βοήθειας της ΕΕ, όπως το Technical Support Instrument.
Σε πρακτικό επίπεδο, η σύσταση της ομάδας εργασίας σηματοδοτεί τη μετάβαση από την αποσπασματική εφαρμογή ευρωπαϊκών υποχρεώσεων σε μια πιο συνεκτική βιομηχανική στρατηγική. Μέσα από τον συντονισμό υπουργείων, ρυθμιστικών αρχών, περιφερειών και παραγωγικών φορέων, το υπουργείο Ανάπτυξης επιδιώκει να διασφαλίσει ότι η εφαρμογή του NZIA δεν θα αποτελέσει απλώς διοικητική υποχρέωση, αλλά εργαλείο προσέλκυσης επενδύσεων, ενίσχυσης της εγχώριας βιομηχανίας και ουσιαστικής συμμετοχής της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή πράσινη μετάβαση.
