Σε μια κρίσιμη συγκυρία για τη Μέση Ανατολή, δεκάδες υπουργοί Εξωτερικών από όλο τον κόσμο συγκεντρώνονται από σήμερα στη Νέα Υόρκη, στο πλαίσιο διάσκεψης που διοργανώνεται από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, με στόχο την αναζωογόνηση της προοπτικής λύσης δύο κρατών — ενός ισραηλινού και ενός παλαιστινιακού. Η πρωτοβουλία τελεί υπό τη συμπροεδρία της Γαλλίας και της Σαουδικής Αραβίας, ενώ Ηνωμένες Πολιτείες και Ισραήλ απέχουν από τις εργασίες της.
Η διάσκεψη έρχεται σε συνέχεια της ανακοίνωσης του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν ότι η Γαλλία προτίθεται να αναγνωρίσει επίσημα το παλαιστινιακό κράτος τον Σεπτέμβριο. Ο Γάλλος Υπουργός Εξωτερικών, Ζαν-Νοέλ Μπαρό, δήλωσε ότι και άλλες ευρωπαϊκές χώρες αναμένεται να εκφράσουν ανάλογες προθέσεις κατά τη διάρκεια της διάσκεψης, χωρίς ωστόσο να κατονομάσει ποιες.
Ο Μπαρό τόνισε ότι από τη Νέα Υόρκη θα απευθυνθεί έκκληση προς τη διεθνή κοινότητα για την ενίσχυση μιας «φιλόδοξης δυναμικής» που θα κορυφωθεί στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στις 21 Σεπτεμβρίου.
Ωστόσο, η στάση ορισμένων ευρωπαϊκών χωρών παραμένει επιφυλακτική. Ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ επανέλαβε ότι η αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους θα πρέπει να εντάσσεται σε ένα ευρύτερο ειρηνευτικό σχέδιο, ενώ η Γερμανία δεν εξετάζει προς το παρόν ένα τέτοιο βήμα.
Σύμφωνα με στοιχεία του AFP, 142 από τα 193 κράτη-μέλη του ΟΗΕ έχουν ήδη αναγνωρίσει το παλαιστινιακό κράτος, μεταξύ αυτών και η Γαλλία. Η αρχή της λύσης των δύο κρατών παραμένει διαχρονικά αποδεκτή από τη διεθνή κοινότητα, ωστόσο οι εξελίξεις των τελευταίων μηνών έχουν εντείνει τις ανησυχίες για τη βιωσιμότητά της.
Ο πόλεμος στη Γάζα που διαρκεί πλέον 21 μήνες, η συνεχιζόμενη επέκταση των ισραηλινών οικισμών στη Δυτική Όχθη και οι δηλώσεις Ισραηλινών αξιωματούχων περί ενδεχόμενης προσάρτησης της περιοχής, έχουν ενισχύσει τις εκτιμήσεις ότι η δημιουργία παλαιστινιακού κράτους καθίσταται ολοένα και πιο δύσκολη.
Η ανησυχία αυτή αποτέλεσε και το έναυσμα για τη σύγκληση της διάσκεψης, στην οποία συμμετέχει και ο Παλαιστίνιος πρωθυπουργός Μοχαμάντ Μουστάφα, μαζί με δεκάδες υπουργούς από διάφορες χώρες.
Ο Μπαρό χαρακτήρισε τη χρονική συγκυρία ως «την πιο κρίσιμη» για την προοπτική ύπαρξης παλαιστινιακού κράτους, υπογραμμίζοντας παράλληλα την αυξημένη αναγκαιότητά του.
Η διάσκεψη επικεντρώνεται σε τρεις βασικούς άξονες:
- Μεταρρυθμίσεις στη διακυβέρνηση της Παλαιστινιακής Αρχής
- Αφοπλισμός της Χαμάς και αποκλεισμός της από τη διακυβέρνηση των Παλαιστινίων
- Εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ Ισραήλ και αραβικών χωρών που δεν το έχουν ακόμη αναγνωρίσει
Αν και δεν αναμένονται άμεσες ανακοινώσεις από τις αραβικές χώρες για εξομάλυνση των σχέσεων με το Ισραήλ, ο Μπαρό σημείωσε ότι για πρώτη φορά οι χώρες αυτές θα καταδικάσουν τη Χαμάς και θα ζητήσουν τον αφοπλισμό της.
Ο Παλαιστίνιος πρεσβευτής στον ΟΗΕ, Ριάντ Μάνσουρ, είχε δηλώσει την προηγούμενη εβδομάδα ότι η διάσκεψη αποτελεί «μοναδική ευκαιρία» για τη μετατροπή του διεθνούς δικαίου και της διεθνούς συναίνεσης σε ένα ρεαλιστικό σχέδιο, με στόχο τον τερματισμό της κατοχής και της σύγκρουσης.
Η διάσκεψη, η οποία είχε αρχικά προγραμματιστεί για τον Ιούνιο αλλά αναβλήθηκε λόγω της σύρραξης Ισραήλ-Ιράν, πραγματοποιείται τελικά υπό τη σκιά της απουσίας ΗΠΑ και Ισραήλ, γεγονός που προσδίδει ιδιαίτερο βάρος στις υπόλοιπες διεθνείς συμμετοχές.
